41 odpowiedzi w tym temacie

[budo_kselos]

Jak najbardziej, ale najlepiej żebys miał dowody - czyli świadków:
a jak dookoła są sami obcy ludzie (połowa widziała tylko jak go biłeś, albo nie skojarzyli że to on napadł), albo co gorsza jego kumple to zeznają przeciw Tobie...
a policja Cię i tak pewnie skuje i zawiezie w celu przesłuchania...
Poza tym obrona ma być współmierna do napadu - czyli jak nie dasz się trafić to Ci powiedzą: Pan trenuje SW mógł go Pan przeciez jakoś nieszkodliwie obezwładnić, przecież wystarczy wykręcić rękę z nożem tak jak to robią na filmach...
8O :? :-)
Pozdr!

[budo_sławek_]

Okej okej a jak to sie ma do stanu trzezwosci ? Zauważyłem ze policja nie bardzo wierzy osobom które sa nie w stanie.Dzis akurat byłem swiadkiem (tzn składałem zaznania na komisariacie) i pani co spisywała protokół bardziej sie interesowała kto był bardziej pijany niz co tak sie naprawde wydazyło.

[budo_borsuk]

Kselos to co napisales jest jak najbardziej sensowne, ze ci sie chcialo tyle pisac poklon
Ale z tego wszystkiego i tak wynika jedno: czasem trzeba sie zachowywac jak regolarny bandzior, chociaz tak naprawde nic zlego sie nie zrobilo :roll:

[budo_serious]

Macie racje najlepeij zainwestowac w ucieczke ale jak was dogoni to chyba najlepij buta mu na pysk i dalej uciekac

[budo_anabi]

Więc gdy nie można uciekać,bo sie jest np. z Dziewczyną to już trzeba walczyć- do upadłego!
-Jak się nam uda rozgromić te mendy uliczne, :twisted: to chociaż świadka mamy,że to na Nas napadli, a nie odwrotnie!
A jak Niunia zobaczy że dostajemy w kość 8O to niech ucieka czym prędzej i dzwoni na policje!

[budo_serious]

dobrze mowisz Anabi:)

[budo_adamd]

Netykieta!

Kurde, chłopie, jak nie masz zupełnie nic do powiedzenia, to po prostu milcz.

Pozdrawiam,
AdamD

[budo_w-wolf]

tak "w skrócie";) i moze to być rozwinięcie tego co pisał Kselos

Obrona Konieczna w polskim Prawie Karnym

M.Trzeciak 2004r

Obrona Konieczna jako instytucja prawna jest niezwykle istotnym zagadnieniem związanym ze sztukami walki. Niejednokrotnie zdarza się bowiem iż adept sztuk walki, zaatakowany, działa w warunkach obrony koniecznej, i, dla uniknięcia sytuacji konfliktowych związanych z ewentualnymi następstwami działania w obronie, istotne jest to, aby wiedział on o tym, jak obrona wygląda w świetle prawa polskiego
Aby jednak w pełni zrozumieć istotę obrony koniecznej, należy dotknąć zagadnień teoretycznych związanych z samym przestępstwem

1.Zagadnienia teoretyczne związane ze strukturą przestępstwa

Nie wchodząc zbyt głęboko w strukture przestępstwa , należy zająć się tym na tyle, na ile jest to potrzebne do zagadnienia obrony koniecznej
Przestępstwo, zgodnie z art. 1 kodeksu karnego jest to czyn, bezprawny, karalny, karygodny,i zawiniony
Art. 1. § 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
§ 2. Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma.
§ 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.
 CZYN(Art.1§1) – przestępstwo musi być czynem – czynami sa zachowania sterowane przez ludzką wole i dążeniem do osiągnięcia pewnego celu (niekoniecznie przestępstwa) – nie będą więc czynami takie zachowania, gdzie człowiek nie może kierować zachowaniem – n.p atak padaczki, epilepsji, i uszkodzenie kogoś/czegoś w takim stanie, tak samo, n.p kiedy człowiek zostaje popchniety na kogos, nie będą czynami zachowania w stanie przymusu fizycznego (n.p ktoś prowadzi czyjąs rękę do podpisu),czynem nie jest także brak zachowania wynikający z braku możliwości podjęcia go – n.p z powodu skrajnego wyczerpania
 BEZPRAWNOŚĆ(Art.1§1) – czyn jest bezprawny, wtedy, gdy jest negatywnie oceniany na gruncie obowiązującego stanu prawnego (istnieją pewne zasady postępowania, pisane, oraz nie pisane, których należy przestrzegać, przekroczenie ich decyduje o bezprawnosci)
 KARALNOŚĆ (Art. 1§1) – decyduje o niej to, czy dany czyn bezprawny realizuje znamiona typu czynu zabronionego przez ustawe pod groźbą kary
 KARYGODNOŚĆ (Art. 1§2)- czyn bezprawny i karalny musi charakteryzować się społeczną szkodliwością czynu w stopniu większym niż ZNIKOMY – istotne tutaj jest to,że społeczna szkodliwość dotyczy zawsze konkretnego czynu, nigdy nie jest ustalany odgórnie przez ustawodawce, lecz musi być ustalony przez sąd w trakcie postępowania.(zgodnie z art. 115§2 na stopień społecznej szkodliwości wpływa : „rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.” Nie ma potrzeby w tym opracowaniu wnikać głębiej w zagadnienie społęcznej szkodliwości
 ZAWINIENIE(Art. 1§3) – jest to niewątpliwie najważniejszy element struktury przestępstwa.Należy tutaj zaznaczyć , że w nauce prawa Karnego jest to niezwykle sporne zagadnienie, na gruncie którego trwają ciągle istotne spory naukowe, o których nie ma potrzeby tutaj wspominać
Czym jest więc WINA??? – zgodnie z poglądami Krakowskiej Szkoły Prawa Karnego „winę sprawcy ustala się wtedy, gdy można mu zarzucić, że w trakcie swego bezprawnego , karalnego i karygodnego czynu nie dał posłuchu normie” jest to stanowisko, które dominuje w Polsce. Pojawia się pytanie, na czym należy oprzeć „zarzut”, skąd można stwierdzić że sprawca mógł zachować się tak, jak tego od niego wymaga prawo???
Przypisanie sprawcy winy musi opierać się na kilku warunkach, które można wywnioskować z Kodeksu Karnego - są to m.in :
1. dojrzałość i poczytalnosć (choćby ograniczona) sprawcy
2. możliwość rozpoznania bezprawności czynu przez sprawce (patrz wyżej), i świadomość że nie zachodzi okoliczność wyłączająca wine (patrz Charakter obrony koniecznej)
3. wymagalność zachowania musi zachodzić w konkretnej sytuacji
Należy pamiętać o tym, że wina jest ustalana w każdym konkretnym przypadku w stosunku do każdego z osobna(zasada indywidualizacji) – nie ma możliwości ustalenia jej odgórnie, przez ustawodawce.
Na stopień winy nie mają wpływu okoliczności związane ze sprwcą jak tryb życia, osobowość, etc

2. Charakter obrony koniecznej

Może pojawić się pytanie o to, dlaczego zacząłem od struktury przestępstwa. Otóż, i to jest istotne, w normalnej sytuacji, uszkodzenie ludzkiego ciała, nie jest czymś pozytywnie ocenianym – jeżeli łamiemy komuś kości, czy wybijamy zęby. W normalnych warunkach takie zachowanie byloby przestępstwem. Jednak , zgodnie z artykułem 25§1 kodeksu karnego :


Art. 25. § 1. Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.

Zgodnie z treścią, działanie w obronie koniecznej jest okolicznością, która sprawia, że nie dochodzi do popęłnienia przestępstwa, pomimo że doszło do naruszenia dobra prawnego, jakim jest zdrowie lub życie napastnika. Wracając do struktury przestępstwa, można przypomnieć, że przestępstwem jest : czyn, bezprawny, karalny, karygodny,i zawiniony . Tak więc, aby nie doszlo do popełnienia przestępstwa, musi zabraknąć jednego z elementów. Zastanówmy się którego – niewątpliwie, w przypadku działania w obronie koniecznej, mamy do czynienia z czynem. Czy bezprawnym ??? właśnie tutaj pojawia się istotne zagadnienie – zgodnie z art. 25 obrona konieczna jest okolicznoscią wyłączjąca bezprawność, więc zachowanie podjęte w tym stanie jest legalne.
Dlaczego?
Legalność wynika z kilku przyczyn.
Przede wszystkim, zmach na dobro prawne jakim jest zdrowie / mienie / życie napadniętego narusza zarazem ustalony porządek prawny. Dochodzi więc tutaj do kolizji dóbr - z jednej strony dobro napastnika ( życie/zdrowie) , a z drugiej dobro napadniętego, oraz porząek prawny. Naruszenie dobra zamachowca jest uzasadnione potrzebą ochrony dobra napadniętego, oraz porządku prawnego
Zapamiętać należy, że obrona konieczna nie jest prawnym obowiązkiem, lecz jedynie podstawą usprawiedliwienia naruszenia dobra napastnika




3. Znamiona Obrony koniecznej

Artykuł 25 w paragrafie 1 wymienia znamiona charakteryzujące zachowanie w ramach obrony koniecznej
Można wyróżnić jakby 2 grupy tych znamion
1. Znamiona określające warunki podjęcia działań obronnych
 Zamach
 Bezpośredniość zamachu
 Bezprawność zamachu
 Skierowanie zamachu na jakiekolwiek dobro prawne

2. Znamiona dotyczące samych działań obronnych
 Odpieranie zamachu
 Działanie motywowane odparciem zamachu
 Konieczność obrony



Ad 1.Znamiona określające warunki podjęcia działań obronnych

ZAMACH – zamachem jest zachowanie się człowieka(i tylko człowieka), godzące w prawem chronione dobro – zachowanie to stanowi więc niebezpieczeństwo zniszczenia lub zmniejszenia wartości dobra.Zamachem może być jedynie rzeczywiste godzenie w dobro.Odpieranie urojonego zamachu nie może więc być działaniem w ramach obrony koniecznej
Pojawić się może pytanie , czy zamach może zachodzić wtedy, kiedy mamy do czynienia nie z działaniem, ale z zaniechaniem? Czy na przykład można w ramach obrony koniecznej zmusić kogoś do działania??? Według dominującego poglądu tak – można n.p działać w ramach obrony koniecznej zmuszając jedyną umiejącą pływać osobe do ratowania tonącego.

BEZPOŚREDNIOŚĆ ZAMACHU – Warunkiem legalności (patrz wyżej) zachowań podjętych w ramach obrony koniecznej jest także to, aby zostały one podjęte w czasie, kiedy zachowanie napastnika (ZAMACH) zagraża dobru prawnemu. Nie jest tutaj konieczne, aby atak na dobro już się rozpoczał, ani żeby zostało ono już uszkodzone. Innymi słowy, zamch jest bezpośredni wtedy, kiedy z zachowania napastnika w danej sytuacji wynika jasno, że przystepuje on do ataku na dobro, oraż że istnieje wysokie prawdopodobieństwo natychmiastowego ataku na dobro.
Zamach jest bezpośredni tak długo, jak długo trwa stan niebezpieczeństwa utrzymywany przez zachowanie napastnika.Wymóg bezpośredniości jest spełniony także wtedy, gdy napastnik po pierwszym ataku i krótkiej przerwie przystępuje do następnego ataku, a istnieje wysokie prawdopodobieństwo że zamair swój zresalizuje w najbliższej chwili
Pojawia się także kwestia kradzieży – należy stwierdzić że zamach cechujący się bezpośredniością trwa tak długo ,jak długo złodziej posiada skradziony przedmiot – będzie więc także obroną konieczną bicie złodzieja, który ucieka ze skradzioną rzecza, a nie tylko wtedy, kiedy ją zabiera.

BEZPRAWNOŚĆ ZAMACHU jak pamiętamy, bezprawność zachodzi wtedy, kiedy działanie nie znajduje usprawiedliwienia, jest negatywnie oceniane przez system prawny.To zagadnienie jest niezwykle istotne, ponieważ w tym miejscu postaram się wskazać w jakich sytuacjach nie przysługuje obrona konieczna.

 Nie przysługuje obrona konieczna wobec zamachu dokonanego w stanie wyłaczającym bezprawnosć czynu – jak już wiemy,jest takim zachowaniem działanie w stanie obrony koniecznej – która powoduje wyłączenie bezprawności. Przysługuje jednak obrona konieczna w sytuacji, kiedy zostały przekroczone granice obrony koniecznej (tzw. eksces – patrz niżej).Bezprawność wyłacza także działanie w stanie wyższej konieczności – poświęcenie dobra niższej wartości dla ratowania dobra niższej wartości (nie będę jednak poruszał głębiej tego tematu)
 Działania funkcjonariuszy publicznych - to zagadnienie jest dosyć szerokie. Zasadniczo należy stwierdzić, że działania funkcjonariuszy publicznych, podjęte w ramach wykonywania przez nich szczególnych uprawnień lub obowiązków nie są bezprawne.Nie może więc przyslugiwać obrona konieczna wobec zachowania funkcjonariusza publicznego, naruszającego dobro prawne, lecz podjęte w ramach jego kompetencji służbowych, i w przewidzianym przez prawo trybie postępowania. Nie jest istotna tutaj merytoryczna słuszność podjętych decyzji, więc nie może być podstawą do obrony koniecznej zatrzymanie przez policjanta na skutek podejrzenia, że ma do czynienia z osobą poszukiwaną.Obrona konieczna przysługuje jednak w momencie, kiedy dochodzi do działania nie mieszczącego się w ramach uprawnień - n.p – próba przywłaszczenia sobie jakiegoś przedmiotu przez policjanta dokonującego przeszukania mieszkania , lub w sytuacji będącej naruszeniem tych kompetencji – użycie pałki/broni palnej służbowej w sposób wyraźnie odbiegający od obowiązujących przepisów.Bezprawnym zamachem na dopbro prawne, usprawiedliwiającym działania w ramach obrony koniecznej będzie n.p bicie w komisariacie Policji przesłuchiwanej osoby.
 Następnym zagadnieniem związanym ze znamieniem bezprawności jest poroblemtyka bójki – bójki sa to, zgodnie z kk sytuacje, kiedy więcej niż 2 osoby wzajemnie się biją – jest ogólna bójka, bijatyka – przykładem może być n.p dyskoteka w remizie strażackiej, gdzie zwyczajowo dochodzi do szarpanin. W bójce bierze udzial kilak osób, więc należy się zastanowić, jak wygląda sytuacjia dopuszczalności obrony koniecznej? W przypadku bójki bezprawnością cechuja się zachowania wszystkich uczestnikow bójki, więc dopóki trwa bójka, nie mam mowy o stosowaniu obrony koniecznej. Są jednak wyjątki od tej zasady – można podzielić je na dwie grupy – pierwsza dotyczy zachowania osoby będącej uczestnikiem bójki, a druga zachowania osoby spoza bójki – osoby trzeciej.
o osoba będąca uczestnikiem bójki ma prawo zastosować obrone konieczną w dwóch sytuacjach:
 kiedy jasno i wyraźnie oświadczyła że odstepuje od bójki, a następnie odpiera bezprawne zamachy pozostałych uczestników bójki
 kiedy działa broniąc życia (swojego, lub innego uczestnika bójki) zagrożonego przez przesadne zachowanie (tzw. eksces) się innego uczestniak bójki (n.p w trakcie wzajemnej przepychanki jeden z uczestników wyciaga pistolet lub nóż)
o osoba nie będąca uczestnikiem bójki ma prawo zastosować obrone konieczną w dwóch sytuacjach:
 kiedy działa w celu zlikwidowania bójki,jest wtedy tzw. „likwidatorem bójki”
 kiedy działa broniąc życia uczestnika bójki zagrożonego przez przesadne zachowanie(tzw. eksces) się innego uczestniak bójki (patrz wyżej)

Należy Zapamiętać że nie jest działaniem w ramach obrony koniecznej pomoc jednemu z uczestników przeciw innym – wtedy jest to po prostu właczenie się do bójki (karalne)
Jednak w sytuacji kiedy uczestnik odstąpił (patrz wyżej),osoby pomagające mu przeciw innym, będą działały w obronie koniecznej
Brak jest także obrony koniecznej kiedy doszło do starcia między dwoma osobami wzajemnie się prowokującymi

SKIEROWANIE ZAMACHU NA JAKIEKOLWIEK DOBRO CHRONIONE PRAWEM
Następnym znamieniem jest skierowanie zamachu na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Kodeks karny poslki zasadniczo nie wprowadza ograniczeń co do charakteru dobra, bronionego w ramach obrony koniecznej. Nie ma więc żadnego znaczenia, czy zamach skierowany jest na dobro broniącego się, czy też na dobro innej osoby. W takiej sytuacji jest to tzw. „pomoc konieczna” nie jest tutaj wymagana zgoda osoby, której dobro zostało zaatakowane, bo jak pamiętamy ,mamy tutaj do czynienia także z obroną porządku prawnego.
Istnieją jednak takie dobra, którymi można swobodnie dysponować – w takiej sytuacji należy uzyskać zgode

Ad 2. Znamiona dotyczące samych działań obronnych

ODPIERANIE ZAMACHU - zgodnie z art. 25 paragraf 1 , działanie w obronie koniecznej polega na odpieraniu zamachu,to działanie, jak już wyżej wspomniałem będzie realizowało przestępstwo – n.p złamanie ręki, wybicie zęba, etc... nie będzie więc zgodnie z tym, działaniem w obronie koniecznej ucieczka, czy powstrzymanie się od działania w danym celu. Zgodnie z tym, co wynika z charakteru obrony koniecznej, odpieranie zamachu musi polegać na poświęceniu dobra napastnika (zdrowie, nietykalność cielesna, mienie), nie będzie więc działaniem w obronie koniecznej poświęcenie dobra innej osoby (n.p użycie czyjejś walizki, do odpierania ciosów nożem napastnika);może wtedy zachodzić, przy spełnieniu innych warunków stan wyższej konieczności (nie wnikam w szczególy z nim związane z przyczyn oczywistych)

DZIAŁANIE MOTYWOWANE ODPARCIEM ZAMACHU – to znamie jest niezwykle ważne. Z art. 25 par.1 wynika jasno, że należy działać „ w celu” odparcia zamachu. Działanie musi więc opierać się na zamiarze uchylenia niebezpieczeństwa, musi istnieć zamiar odparcia zamachu . Należy więc jasno stwierdzić, że nie istnieje możliwość wystąpienia „nieświadomej” obrony koniecznej - byłoby to stwierdzenie wewnętrznie sprzeczne. Kiedy dochodzi do przypadkowego odparcia zamachu, bez świadomosci jego wystąpienia, będziemy mieli do czynienia z popełnieniem przestępstwa (wypełnieniem znamion typu czynu zabronionego). Podajmy przykład – kierowca naruszając reguły ruchu drogowego i wymuszając pierwszeństwo na skrzyżowaniu powoduje kolizje z nadjeżdżającym z naprzeciwka samochodem, którym uciekali złodzieje ze zrabowanymi dobrami, co doprowadziło do ujęcia ich przez Policje. Gdyby miał on świadomosć istnienia zamachu na dobro (patrz wyżej – BEZPOŚREDNIOŚĆ ZAMACHU) mógłby spowodować umyślnie kolizje, działając w ramach obrony koniecznej, ale ponieważ nie miał on zamiaru odpierania zamachu, a jedynie naruszenia reguł ruchu drogowego, będzie odpowiadał za spowodowanie wypadku drogowego, gdyż jego czyn był bezprawny
Znamie to nie będzie też spełnione, gdy ktoś prowokuje kogoś do zamachu, aby odpierając go osiągnąć jakiś cel – wtedy działanie nie jest w celu odparcia zamachu, a jedynie wcelu osiągnięcia osobistych korzyści.

KONIECZNOŚĆ OBRONY - w nauce prawa karnego na całym świecie dochodzi do sporów nad tym znamieniem, istnieją zwolennicy teorii, że obrona konieczna jest SAMOISTNA – znaczy to że jest uzasadnione samym wystąpieniem bezprawnego zamachu anb dobro prawne. Inne stanowisko wymaga, aby poza wystąpieniem zamachu bezprawnego na dobro prawne, nie było innej możliwości uniknięcia zamachu – niebezpieczeństwa dla dobra (tzw SUBSYDIARNOŚĆ obrony koniecznej) Słuszny jest pogląd Krakowskiej szkoły prawa karnego, który przyjmuje stanowisko pośrednie - względną susydiarność (to samo co względna samoistność). Stanowisko to ogranhicza prawo do obrony koniecznej TYLKO do tych sytuacji, gdy nie było innego racjonalnego sposobu uniknięcia zamachu. Nie oznacza to oczywiście, że zaatakowany ma zawsze obowiązek ucieczki jeżeli tylko jest ona możliwa. W końcu atak na dobro jakim jest zdrowie/nietykalność cielesna/życie.... łaczyć się będzie z reguły z zamachem na dobro w postaci wolności niezakłóconego przebywania w danym miejscu – i tej wolnosci takjże mamy prawo bronić.
Ze znamieniem konieczności ob.kon związany jest także stosunek wartości dóbr – zaatakowanego i napastnika. Art. 25 k.k. nie formuluje wyraźnie wymogu proporcjonalności tych dóbr. Należy jednak wiedzieć, że większość krajów europejskich taki wymóg formułuje Na przykład Austria – wyklucza obrone konieczną, gdy dobro napadniętego jest znikome w porównaniu z dobrem zaatakowanego, które miałoby być poświęcone. Szwajcaski i Francuski kodeks karny wymaga aby odparcie nastapiło w sposób adekwatny do zagrożenia.
W Polskim kodeksie karnym wyrażony jest natomiast wymóg wspólmierności sposobu obrony do niebezpieczeństwa zamachu (art. 25 paragraf 2) - wpływać na to będzie sposób i intensywność zamachu, a także stosunek zagrożonego dobra do dobra napstnika. Ten wymóg nie polega na zakazie naruszenia dobra większej wartosci, gdyż w zamachu bezprawnym zawsze znajhduje się dodatkowy, ujemny element, pozwalający naruszyć dobro o wartości wyższej niż narażane. Warunkiem obrony koniecznej jest więc brak RAŻĄCEJ DYSPROPORCJI między tymi dobrami – nie można więc zabić napastnika, który usiluje nam ukrasc portfel (pusty zresztą).
W związku z tym należy dodać jeszcze, iż europejskie konwencje zezwlają na umyślne godzenie w ŻYCIE napastnika tylko i wyłącznie wtedy, gdy jest to koniecznie niezbędne – jest to więc wyjątek od zasady względnej subsydiarności na rzecz pełnej subsydiarności. (zgodnie z Konstytucją RP polskie prawo musi być zgodne z ratyfikowanymi umowami międzynaronowymi - art. 91 ust 2 Konstytucji RP)
Sposób odparcia zamachu – dość istotnym elementem - szczególnie jeżeli chodzi o sztuki walki, jest wyinterpretowany ze znamienia konieczności wymóg podjęcia sposobu obrony wyrządzającego napastnikowi szkodę najmniejszą z możliwych – o dopuszczalnym sposobie obrony decyduje wiele różnowrodnych czynników – między innymi sa to:
1. proporcja sił napastnika i broniącego się,
2. używane przez napastnika narzędzia,
3. upór napastnika,
4. oraz to, jakimi możliwościami obrony dysponował w danej chwili napadnięty
wynika więc z tego jasno, że nauka sztuk walki, i osiągnięcie pewnego poziomu biegłości i wtajemniczenia, może powodować, że przed adeptem społeczeństwo stawia wymóg takiego zachowania, które będzie najbardziej skuteczne, przy najmniejszej szkodliwości.
Ze znamienia konieczności wynika to,że musi być dopuszczalna taka obrona, która gwarantuje broniącemu się odpacie zamachu – daje przewage nad napastnikiem – ale przewage jedynie niezbędna do odparcia zamachu – uchylenia niebezpieczeństwa dla dobra.
Należy tutaj przytoczyć cytat z orzeczenia Sądu Najwyższego z 1974r. (orzeczenia SN choć nie stanowią prawa, mają bardzo duży wpływ na jego interpretacje, a to stanowisko, choć wydane w czasie obowiązywania starego KK z 1969r, zachowuje w pełni swoją aktualność): „Działającemu w obronie koniecznej wolno użyć takich środków, które są niezbędne do odparcia zamachu.Użycie, zwłaszcza z umierem, niebezpiecznego narzędzia nie może być uznane za przekroczenie granic obrony koniecznej, jeżeli odpierający zamach nie rozporządzał wówczas innym, mniej niebezpiecznym, ale równie skutecznym środkiem obrony(...)”[OSNKW 1974, z.11, poz. 198]

3.Przekroczenie granic obrony koniecznej

Art. 25. § 1. (...)
§ 2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
§ 3. Sąd odstępuje od wymierzenia kary, jeżeli przekroczenie granic obrony koniecznej było wynikiem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.

Przekroczenie granic obrony koniecznej polega na naruszeniu pewnych z wymienionych wyżej znamion obrony koniecznej.Jak już wyżej stwierdziłem, przy nie wypełnieniu wymogów wynikających ze znamion o.k, zachowanie takie będzie bezprawne, i w takiej sytuacji będzie uzasadniona obrona konieczna przeciwko takiemu, przekraczającemu granice zachowaniu.
Jednak należy stwierdzić z całą stanowczością, że aby przekroczyć granice obrony koniecznej, muszą jednak być wypełnione niektóre znamiona, które warunkują wogóle wystąpienie obrony koniecznej (aby przekroczyc granice obrony koniecznej, trzeba działać w obronie koniecznej), tak więc nie wszystkie znamiona wyznaczają granice, które można przekroczyć.
Nie będzie miała obr.kon, jeśli nie było bezprawnego zamachu – tak więc dla przyjęcia przekroczenia granic obrony koniecznej,tez będzie to znamie wymagane – należy zapamiętać uwago dotyczace wystąpienia zamachu bezprawnego – nie można działać w obronie koniecznej, jeżeli jedt tylko podejrzenie wystąpienia zamachu
Do przyjęcia tak obrony koniecznej, jak i przekroczenia jej granic, konieczne jest działanie motywowane zamairem odparcia zamachu.
Z powyższych uwag wynika, że przekroczenie granic obrony koniecznej jest możliwe w dwóch zasadniczych przypadkach:
a) gdy działanie zostało przedłużone na okres, kiedy nie występował już zamach (tzw. eksces ekstensywny)
gdy gdy naruszono wymogi wynikające z konieczności obrony (tzw.eksces intensywny)(n.p – podjęto decyzje naruszenia dobra napastnika, gdy były inne racjonalne sposoby uniknięcia zamachu, gdy zaistniała rażąca róznica wartości naruszonego dobra napastnika a chronionego dobra, oraz gdy podjęto decyzje zbytecznego z punktu widzenia potrzeb odparcia zamachu naruszenia dobra napastnika)

Konsekwencje prawne przekroczenia granic obrony konicznej.

Dla zachowania ciągłości opracowania, należy powiedzieć, że czyn podjęty w warunkach przekroczenia granic obrony koniecznej jest bezprawny i karalny. Jednakże należy też dodać, co jest niezwykle istotne, że zaistnienie tych specyficznych warunków wpływa znacząco na element winy i społecznej szkodliwości czynu (patrz poczatek)
Przekroczenie granic obrony koniecznej może wpłynąć na złagodzenie, lub odstąpienie od wymierzenia kary. W przypadku przekroczenia granic , odstąpienie od wymiaru kary lub jej złagodzenie będzie brać się z tzw. „szczególnej sytuacji motywacyjnej” wpływającej na stopień winy, gdyż jak już wcześniej stwierdziłem , wina jest stopniowalna.
Na stopień przekroczenia decydujący o tym, wpływać będzie wiele czynników – m.in. proporcje naruszonych dóbr, na ile przekroczono dopuszczalny sposób obrony (n.p złamanie szczęki, gdy nie było to konieczne).
Na ocenene tego, czy przekroczenie granic było, czy też nie usprawiedliwone okolicznosciami, wpływać będzie stan psychiczny sprawcy – a więc n.p to, w jakim stopniu działanie jego motywowane było strachem, lub wzburzeniem wywołanym zamachem.jednak takie wzburzenie, dla zastosowania konsekwencji opisanych w § 3 wymaga stwierdzenia, że to wzburzenie, lub strach było rzeczywiście spowodowane okolicznościami zamachu – n.p – dożo większy i silniejszy napastnik, duża ilość przestępstw w ostatnim czasie, etc....W przypadku, gdy wzburzenie lub strach nie jest spowodowane okolicznościami, a na przykład spożytym alkocholem, należy zastosować § 2 . róznica jest zasadnicza. W przypadku par.3 sąd musi odstąpić od wymierzenia kary, zaś w przypadku par.2 sąd jedynie może taką możliwość rozpatrzyć, lecz wpływać na to będą także inne czynniki.





Źródła:
- K.Buchała, A.Zoll – Kodeks Karny część ogólna – komentarz do art. 1-116 k.k wyd.Zakamycze 2000r
- A.Marek – Prawo Karne wyd. Zakamycze 2003r
- P.Kardas – Prawo Karne 2002/2003 (skrypt nieautoryzowany)
- K.Buchała, A..Zoll – Polskie Prawo Karne .wyd. Lex Polonica. 1997r

[budo_w-wolf]

info z onet.pl

[link widoczny dla zalogowanych Użytkowników]

Kraj
PAP, JP /2005-01-06 19:46:00

Sprawa śmiertelnego zranienia w obronie koniecznej - umorzona

Prokuratura Rejonowa w Brzegu (Opolskie) umorzyła śledztwo przeciwko mieszkańcowi tego miasta, który w sylwestra 2002 roku śmiertelnie zranił nożem napastnika.

Prokurator uznał, że Ireneusz K. nie przekroczył granic obrony koniecznej - poinformowała w czwartek PAP Prokuratura Okręgowa w Opolu.

W sylwestra 2002 roku do mieszkania 66-letniego emeryta zapukali trzej młodzi ludzie w wieku od 17 do 23 lat. Mężczyzna otworzył drzwi i został przez nich zaatakowany. Podczas szamotaniny napadnięty użył noża wędkarskiego, który leżał w przedpokoju jego mieszkania. Jednego z napastników lekko ranił, drugiego - 17-latka - ugodził w klatkę piersiową. Ranny zmarł w wyniku odniesionych obrażeń po odwiezieniu do szpitala.

Ireneuszowi K. postawiono zarzut umyślnego spowodowania uszkodzenia ciała ze skutkiem śmiertelnym.

"Sprawa została umorzona, prokurator uznał, że mamy tutaj do czynienia z klasyczną obroną konieczną" - powiedziała w czwartek PAP rzeczniczka opolskiej Prokuratury Okręgowej, Lidia Sieradzka.

Kodeks karny reguluje, że działający w obronie koniecznej nie popełnia przestępstwa, jeśli odpiera "bezpośredni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem".

Zdaniem prokuratury, właśnie taki przypadek miał miejsce w Brzegu. "Był to zamach bezpośredni i bezprawny, a życie i zdrowie napadniętego jest takim dobrem" - argumentowała prokurator.

Śledztwo w tej sprawie trwało dwa lata. Decyzję o umorzeniu wydano po zasięgnięciu opinii biegłego medycyny sądowej. O tym, że napadnięty działał w ramach obrony koniecznej świadczy też - według prokuratury - fakt, iż obaj poszkodowani odnieśli po jednej ranie.

"Nie było tutaj sytuacji, że napastnicy odstąpili, po czym stali się przedmiotem agresji napadniętego. On się tylko bronił" - powiedziała Sieradzka.
Decyzja jest nieprawomocna, stronom przysługuje prawo wniesienia zażalenia

[budo_kselos]

No i parco dopsze sze umoszyli, nie?!


Tylko tak dalej!
Ale te dwa lata niepewności - śledztwa... (-edit)
To napastnik powinien ponosić pełne ryzyko, a nie broniacy się!
Tylko jedno mnie ciekawi...
...jak by to było gdyby nożem przed trzema obronił się nie emeryt a młodzieniec trenujący SW???

[budo_w-wolf]

...jak by to było gdyby nożem przed trzema obronił się nie emeryt a młodzieniec trenujący SW???

no cóż... gdyby trafił na tego samego prokuratora....choc pewnie słedztwo trwało by dużo dłużej

[budo_w-wolf]

najlepeij zainwestowac w ucieczke

a widzisz
to zależy czy w Krakowie czy w Warszawie

w Krakowie (i na południu Kraju) prawnicze środowisko uniwersyteckie - a co za tym idzie także prawnicy - praktycy uważają, że jest coś takiego jak "wolności niezakłóconego przebywania w danym miejscu" - co za tym idzie nie jesteś zobowiązany do ucieczki i masz prawo sie bronić, nie musisz uciekać
za to w Warszawie - nie zakładają czegoś takiego - i masz obowiązek uciekać - chodzi o tu o przekroczenie granic obrony.kon. - jak pisałem w tym długawym eseju o obronie koniecznej na poprzedniej stronie w części :KONIECZNOŚĆ OBRONY:

Słuszny jest pogląd Krakowskiej szkoły prawa karnego, który przyjmuje stanowisko pośrednie - względną susydiarność (...) Stanowisko to ogranicza prawo do obrony koniecznej TYLKO do tych sytuacji, gdy nie było innego racjonalnego sposobu uniknięcia zamachu. Nie oznacza to oczywiście, że zaatakowany ma zawsze obowiązek ucieczki jeżeli tylko jest ona możliwa. W końcu atak na dobro jakim jest zdrowie/nietykalność cielesna/życie.... łaczyć się będzie z reguły z zamachem na dobro w postaci wolności niezakłóconego przebywania w danym miejscu – i tej wolnosci takjże mamy prawo bronić

jako że interpretacja prawa karnego jest w pewnych kwestiach różna w Krakowie i Warszawie (Toruń , choc zabrzmi to geograficznie absurdalnie - jest bliższy Krakowowi niz Warszawie ), mój ulubiony karnista opowiadał zawsze, że jadąc pociągiem do W-wy zawsze pilnei obserwuje otoczenie, zeby zapamietać w którym miejscu zmienią mu się poglądy na pewne sprawy

[budo_borsuk]

w Krakowie (i na południu Kraju) prawnicze środowisko uniwersyteckie - a co za tym idzie także prawnicy - praktycy uważają, że jest coś takiego jak "wolności niezakłóconego przebywania w danym miejscu" - co za tym idzie nie jesteś zobowiązany do ucieczki i masz prawo sie bronić, nie musisz uciekać

Ladne :roll: , szkoda, ze tylko teoretyczne bo prokuratorzy raczej nie poddaja sie takiemu rozumowaniu.

[budo_w-wolf]

Ladne :roll: , szkoda, ze tylko teoretyczne bo prokuratorzy raczej nie poddaja sie takiemu rozumowaniu.

no cóż...zasadniczo w Krakowskich sądach i prokuratuyrach leży - uznawany w całej Polsce za najlepszy - Komentarz do KK wydany przez C.H.Beck, a napisany przez prof.Zolla, ś.p prof. Buchałę, oraz doktorów katedry prawa karnego UJ, a że komentarz jest używany w praktyce bardzo czesto...

tym bardziej ze teraz częsc ogólna prawa karnego dorobiła sie nowiutkiego komentarza - więc kiedy tylko wejdzie on do wszystklich wymienionych urzędów, i kiedy praktycy sie z nim zapoznają.....

nie jest AŻ tak źle

[budo_robertk1]

A mam pytanko, czy jesli umówie sie z kims na tzw."solówkę", on nie ćwiczy nic ja karate, on dostanie i on zadzwoni na policje to jak by sie sprawa potoczyla??
Wydaje mi sie ze jeżeli jest to sołówka to wina nie leży po jedenej stronie

[budo_kselos]

Pojedynki sa zabronione!

Wtedy obaj odpowiadacie! Za co?
Udział w bójce? (Nie, bo bójki potrzeba 3 lub więcej osó
A więc odpowiadacie za:
Art. 156. KK
§ 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:
1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,
2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej,
choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej
albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego
zeszpecenia lub zniekształcenia ciała,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Art. 157.
§ 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający
nie dłużej niż 7 dni,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do lat 2.
§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do roku.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu
ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia
prywatnego.
§ 5. Jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż
7 dni, a pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego
w § 3 następuje na jej wniosek.

[budo_robertk1]

A co jeżeli to jest bójka, powiezdmy 6 osób, ale nikomu nic sie poważnego nie stanie?

[budo_kselos]

Karalny jest sam udział:
Art. 158. KK
§ 1. Kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 3. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
edit
Art. 159.
Kto, biorąc udział w bójce lub pobiciu człowieka, używa broni palnej, noża lub innego
podobnie niebezpiecznego przedmiotu,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
edit

Tak, żeby było wszystko na temat!

[budo_robertk1]

dzieki kselos za odpowedź, ale mam jeszcze pytanko, jeżeli wszyscy uczestniczący w bójce są nieletni, co wtedy? i jeszcze jeżeli bójka jest jak 3 solówy to podchodzi to pod bójke czy pojedynki w tym sammym czasie

[budo_kselos]

Bez przesady, to zależy jak to wyglada, czy stanowi zagrozenie dla zdrowia i czy są obrażenia i jakie....
(+stopień społecznej szkodliwosci), bo to w ogóle może nie być przestępstwem (znikomy stopień społecznej szkodliwości)
Co do wieku:
Na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat.
§ 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju spraw cy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze
lub poprawcze okazały się bezskuteczne.
§ 3. W wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary.
§ 4. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają.