Brak odpowiedzi do tego tematu

[EXPERTO]

DOPING - Co to jest doping?

Każdy z nas prawdopodobnie oglądał w życiu jakieś zawody sportowe i kibicował danej drużynie. Kibicowanie to chęć, aby ta wybrana przez nas drużyna wygrała w zawodach. Zawodników można też dopingować, różnymi sposobami na przykład przez oklaski, czy okrzyki, czyli zachęcać do rywalizacji, do walki o zwycięstwo. Można powiedzieć, że doping w takim ujęciu jest "dobrym dopingiem". Niestety w poniższym artykule zostanie poruszano tematyka dopingu nieco innego, czyli stosowania dopingowych środków farmakologicznych.

Za doping uznaje się powiększenie wydolności sprawnościowej i umysłowej, przeważnie sportowców, sposobami, które wykraczają poza zwyczajowo rozumiany trening. Sposoby te to na ogół, stosowanie różnego rodzaju środków medycznych, mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia osób, które je przyjmują. Ponadto dopingiem, określa się również próby utrudnienia identyfikacji ilościowej i jakościowej stosowanych środków. Używanie środków dopingowych jest zabronione przez Komisję Medyczną Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl).

Kto stosuje środki dopingowe?

Jak wspomniano wcześniej środki te są stosowane zazwyczaj przez osoby czynnie uprawiające sport zawodowy. Ale nie tylko. Stosują je również:

* młodzież, zwłaszcza chłopcy korzystający z siłowni, aby "poprawić" swój wygląd,
* osoby, które z racji wykonywanych przez siebie zawodów powinni charakteryzować się dobrą kondycją fizyczną.

Dlaczego doping tak się rozpowszechnił?

Odpowiedź na to pytanie jest złożona, gdyż przyczyniło się do tego kilka czynników. Doping rozpowszechnił się między innymi, ponieważ:

* producenci tego rodzaju środków zaczęli konkurować ze sobą, w celu uzyskania z tego tytułu, jak największych korzyści finansowych, a więc rozpowszechniła się ich reklama,
* wierzono, że środki te pozwolą na uzyskanie zwycięstwa w zawodach sportowych, przy znacznie mniejszym nakładzie sił (treningu), niż gdyby ich nie stosowano,
* żądza zwycięstwa przeważyła nad zasadami fair play.

Negatywne skutki stosowania dopingu - poziom globalny

Doping jest jednym z zagrożeń naszej cywilizacji, ze względów nie tylko zdrowotnych, ale również etycznych i moralnych. W gronie osób wyznających zasady czystego sportu, bądź też sportu dla sportu (a nie sportu dla zwycięstwa), jest on postrzegany, jako praktyka naruszającą dobre imię prawdziwych sportowców. Rywalizacja, bo na tym przecież polega sport jest zarówno wśród zwierząt, jak i ludzi uwarunkowaniem oczywistym i naturalnym. Niestety stosowanie dopingu wiąże się z odrzuceniem prawdziwej rywalizacji, naruszeniem, a nawet wyrzeknięciem się moralnych i etycznych norm stosowanych w sporcie.. Na szczęście w momencie, gdy doping rozpowszechnił się na tak przerażającą skalę, podjęto działania, aby temu zjawisku zapobiegać. Uległy zmianie przepisy prawne, sposoby kontroli, stworzono listę środków zakazanych, wprowadzono stosowanie sankcji dla sportowców, u których wykryto "wspomagacze". Zaproponowano ponadto podjęcie tego tematu w szkołach, wśród młodzieży, (dla której stanowi destrukcyjny wzór), która coraz bardziej narażona jest na stosowanie tego rodzaju środków.

W 1999 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski w Szwajcarii utworzyło Światową Agencję Antydopingową. Jej głównym celem jest zapobieganie i zwalczanie stosowania środków dopingowych, nie dozwolonych w sporcie.

W roku 2003 Agencja ta podpisała tzw. Światowy Kodeks Antydopingowy. Przyjęcie tego Kodeksu przez pastwa było warunkiem, aby mogły one brać udział w igrzyskach olimpijskich. W ten sposób polityka antydopingowa została ujednolicona (odnosi się to do wszystkich sportów i do wszystkich państw).

Kodeks Antydopingowy przedstawia zasady zapobiegania zjawisku dopingu w sporcie. Składa się z trzech części i zawiera między innymi:

* sposoby i metody walki ze zjawiskiem stosowania środków dopingowych,
* wskazania moralne i etyczne dla sportowców,
* sposoby przeprowadzania badań naukowych,
* sposoby dokonywania kontroli mających na celu wykrycie stosowania dopingu,
* listę środków zakazanych,
* wytyczne dla analiz laboratoryjnych.

Wszystkie te elementy Kodeksu posiadają moc prawną.

Światowy Kodeks Antydopingowy został utworzony w roku 2003, a więc na rok przed Igrzyskami Olimpijskimi w Atenach. Sportowcy, którzy brali w nich udział, zostali poddani skrupulatnym badaniom w celu weryfikacji, czy stosują oni zabronione środki chemiczne. Ponieważ uważa się, że doping jest oszustwem na Igrzyskach tych kilku sportowcom, którzy zdobyli medale, ale którzy brali udział w zawodach pod wpływem dopingu, trofea, które zdobyli - odebrano.

Bez względu na przyczyny, skutki, czy rodzaj przyjmowanych środków dopingujących, proceder ten jest słusznie uznawany za wykroczenie.

Jakie środki są zabronione?

Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie uwzględniając zawartość Kodeksu Medycznego MKOl-u ustaliła listę zabronionych środków farmakologicznych:

1. Stymulanty - środki pobudzające,

2. Narkotyki - narkotyczne środki przeciwbólowe,

3. Anaboliki - środki anaboliczne,

4. Diuretyki - środki moczopędne,

5. Hormony (glikoproteinowe, peptydowe oraz pokrewne),

6. Alkohol, kortykosteroidy, marihuana, środki powodujące znieczulenie miejscowe (są zakazane do stosowania tylko w niektórych dyscyplinach sportowych).

Przy ustaleniu listy zabronionych środków stosowanych w dopingu, brano pod uwagę ich właściwości, do których należą:

* zwiększenie predyspozycji do wykonywania wysiłku na tle sprawnościowym,
* zwiększenie sprawności fizycznej podczas treningu i równoczesne minimalizowanie odczucia zmęczenia,
* powodowanie trudności w ich wykrywaniu,
* wywoływanie u osób, które je stosują różnego rodzaju chorób.

Negatywne skutki stosowania dopingu - poziom jednostkowy

Pozostawiając już moralne i etyczne aspekty stosowania środków dopingujących należy zaznaczyć, że powodują one znaczny wpływ na zdrowie osób, które je stosują.

W przypadku mężczyzn doping może doprowadzić do:

* zaburzenia normalnej funkcji jąder, bądź nawet do ich zaniku (demskulinizacja),
* bezpłodności,
* powiększenia gruczołów sutkowych (feminizacja),
* powiększenia prostaty.

U kobiet zaburzenia te są analogiczne. Należą do nich:

* zanik miesiączki i owulacji,
* bezpłodność,
* zanik gruczołów sutkowych (defeminizacja),
* pojawienie się cech męskich (wirylizacja).

Ponadto steroidy oddziaływają negatywnie na układ sercowo-naczyniowy, wątrobę, narząd słuchu, układ pokarmowy, skórę oraz na psychikę. Między innymi są czynnikami sprawczymi:

* nowotworów (w tym nowotworu wątroby),
* podwyższonego cholesterolu,
* nadciśnienia,
* miażdżycy naczyń wieńcowych,
* trądziku, obrzęków twarzy,
* rozstępów,
* wymiotów, biegunek.

Mogą również doprowadzić do depresji po ich odstawieniu, uzależnienia, wybuchów gniewu, wzrostu agresywności, odczucia niepokoju, czy niecierpliwości.

Stosowanie stymulantów może powodować między innymi: bezsenność, niepokój, bóle głowy, bóle brzucha, arytmie serca, nudności, wymioty oraz zmniejszenie poczucia łaknienia.

Środki moczopędne (diuretyki) powodują przede wszystkim odwodnienie, ale mogą również doprowadzić do związanej z tym niewydolności nerek, także do kurczy mięśni, zaburzeń równowagi i arytmii.

W przypadku osób młodszych środki dopingujące oddziaływają na ich organizm nieporównanie silniej niż na organizm osób dorosłych. Mogą doprowadzić u nich do:

* odczuwania silnego podniecenia,
* zwiększenia agresywności,
* nawet do depresji, czy prób popełnienia samobójstwa (zwłaszcza, gdy przyjmowanie tych środków zostanie przerwane),
* rozdrażnienia, bezsenności,
* urojeń, paniki.

Oprócz oddziaływanie na psychikę wywierają też niepośledni wpływ na nie prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Objawiać się to może poprzez: karłowatość (zahamowanie wzrostu) na skutek zbyt szybkiego zrastania się kości długich, bóle brzucha, choroby wątroby, nadciśnienie, trądzik, oraz ogólne zwiększenie podatności na zachorowania.

Biorąc pod uwagę wpływ środków dopingujących na funkcjonowanie organizmu, należy zaznaczyć, że zmiany, jakie one powodują są nieodwracalne, a stopień nasilenia, czy wystąpienie danej choroby zależne jest tak od budowy ciała i wieku osoby przyjmującej te środki, jak też od ich ilości, jakości oraz czasu przyjmowania.

Niektóre z ubocznych efektów stosowania dopingu pojawiają się stosunkowo wcześnie, inne niestety mogą ujawniać się po ich odstawieniu, bądź dopiero po zaprzestaniu uprawiania sportu.

Co jeszcze?

Należy podkreślić, iż doping zaczynają stosować osoby o coraz niższej średniej wiekowej, co jest zjawiskiem groźnym i alarmującym. Ponadto coraz częściej stosowane są coraz większe dawki przyjmowanych środków dopingowych, lub są one przyjmowane bez przerwy. Uwzględnić jeszcze trzeba, że doping powoduje tak jak narkotyki, alkohol, czy papierosy silne uzależnienie od nich osoby, która je przyjmuje.

Na koniec, niech każdy odpowie sobie na pytanie: czy warto?


źródło: www.bryk.pl