A no dlatego, że koncept aikido związany jest z "reakcją prostą", jak by to powiedział Akahige.
Łooo Matko! W życiu bym nie powiedział!
Reakcja prosta ma miejsce wtedy, gdy na znany i oczekiwany bodziec ( sygnał, znak, ruch ) odpowiadasz znanym, przewidzianym i dobrze opanowanym ruchem. Najlepszym przykładem reakcji prostej ( która w działaniu przybiera postać prostej odpowiedzi czuciowo-ruchowej, ale bedę używał dla uproszczenia tej pierwszej nazwy ) jest start biegacza. Bodźcem ( sygnałem ) jest strzał z pistoletu startowego, a działaniem - start ( np. wybicie się z bloków jeżeli mówimy o sprincie ).
W treningu sztuk walki reakcję prostą wykonujemy w drugim i trzecim etapie nauczania działania, któremu odpowiada druga i trzecia faza powstawania nawyku czuciowo-ruchowego. W praktyce bedzie to wyglądać tak, że trener/nauczyciel powie do ucznia: "gdy zrobię krok w przód i spróbuję dotknąć ręką Twojej klatki piersiowej, zrobisz zejście z linii ataku" ( należy określić dokładnie jakie zejście, w którą stronę, itp. ). Albo: "gdy zrobię krok w przód i spróbuję dotknąć ( lub uderzyć, złapać, itp. ) ręką Twojej klatki piersiowej, zrobisz zejście ( unik ) z linii ataku i wykonasz to
kote gaeshi, które robiliśmy ostatnio".
Na tym polega reakcja prosta i jest to dopiero początek.
Jak uczeń to opanuje, przechodzimy do kształtowania reakcji różnicowej bez wyboru ( nie wiemy, jaki bodziec/atak zadziała, na każdy odpowiadamy adekwatną techniką ). Wygląda to tak:
1. Trener: "bedę Cię atakował, w dowolnej kolejności technikami
shomen uchi,
yokomen uchi,
chudan tsuki zarówno lewą, jak i prawą ręką. W odpowiedzi ty będziesz na każdy z tych ataków odpowiadał tą samą techniką..." ( np.
shiho nage ). Określenie "tą samą techniką" nie jest do końca prawdziwe, ponieważ każdy z tych ataków wymaga nieco innego wejścia. Chodzi o to jednak, aby
uke skupił się na początkowej fazie obrony, to samo zakończenie (
shiho nage ) ma mu to ułatwić. Albo:
2. Trener: "będę Cię atakował jak wyżej. W odpowiedzi Ty będziesz wykonywał następujące techniki wyłącznie z pozycji
hidari kamae ( lewa noga z przodu ):
-prawy
yokomen/tenchi nage,
-prawy
shomen/kote gaeshi w wersji
irimi,
-prawe
chudan tsuki/kote gaeshi irimi,
-lewy
shomen/ikkyo omote,
-lewe
chudan tsuki/nikyo omote,
-lewy
yokomen/tenchi nage omote ( ( shomen ate ).
Dobór technik jest celowy, dokonany zgodnie z zasadą stopniowania trudności, którą wyrażają następujące wskazania:
-
od łatwego do trudnego,- od znanego do nieznanego,
-
od prostego do złożonego,- od wolnego do szybkiego, itp.
Podkreśliłem wskazania zastosowane w powyzszym ćwiczeniu. Wszystkie wejścia do technik bazują wyłącznie na krokach
tsugi ashi i następującym po nim
ayumi ashi ( żadnych tenkanów, irimi tenkanów, itp ), czyli oparte są na zasadzie
irimi. Ruchy rąk, w przypadku ataków
shomen i
yokomen bazują tylko na
ikkyo undo. Przy atakach
chudan tsuki przechwyt ataku jest taki sam, co przy prawym
tsuki daje
kote gaeshi, przy lewym -
ikkyo/nikyo.
Po reakcji różnicowej bez wyboru, przechodzimy do kształtowania reakcji różnicowej z wyborem.
1. Trener: "będę Cię atakował dowolnymi atakami ( wszystkimi istniejącymi albo niektórymi wybranymi, np. tylko ciosami, tylko chwytami, itp. - zgodnie z zasada stopniowania trudności ), ty zaś bedziesz stosował dowolne spontaniczne techniki obrony". Albo:
2. Trener: " będę Cię atakował jak wyżej, stosując przy tym zwody i zmyłki, co do momentu ataku".
Reakcja różnicowa z wyborem polega na tym, że uczeń reaguje różnie na ten sam bodziec. Np. w obronie przed
yokomen uchi może stosować spontanicznie wszystkie znane techniki w różnych odmianach.
Wszystkie powyżej opisane ćwiczenia uwzgledniają twardy podział na atakującego ( trener ) i broniącego się ( uczeń ). Nie następuje tu spontaniczna zmiana ról jak w prawdziwej walce.