Model przestrzenny mięśniowej kinazy kreatynowej.Wstęp:
Kinaza kreatynowa (CK), inaczej kinaza fosfokreatynowa to enzym, którego poziom może być związany z intensywnym wysiłkiem fizycznym, ale też z chorobą stawów czy serca. Sprawdź, jakie są normy kinazy kreatynowej (CK) i o czym świadczy jej zbyt niski lub zbyt wysoki poziom
W organizmie istnieją trzy różne formy CK, nazywane izoenzymami:
- CK-MM (obecna w mięśniach szkieletowych i w sercu),
- CK-MB (obecna przede wszystkim w sercu),
- CK-BB (obecna przede wszystkim w mózgu).
Badania:
Badanie biochemiczne stężenia CK w surowicy krwi zleca się przy podejrzeniu uszkodzenia komórek mięśnia sercowego (zawału, zapalenia), zatrucia lekami uszkadzającymi mięśnie, zatrucia tlenkiem węgla oraz przy dolegliwościach bólowych w klatce piersiowej i w celu monitorowania leczenia hipercholesterolemii statynami.
Normy i ich odchylenia:
W przypadku kinazy kreatynowej (CK) norma dla kobiet wynosi 40-285 U/l a dla mężczyzn 55-370 U/l. Znaczny wysiłek fizyczny (np. podnoszenie ciężarów, sporty walki albo długie treningi) oraz nadużywanie alkoholu także może powodować wzrost aktywności CK. Niektóre leki, szczególnie leki obniżające poziom cholesterolu (statyny i fibraty), mogą powodować uszkodzenie mięśni i wzrost aktywności CK w surowicy krwi. W warunkach zdrowia we krwi krążą niewielkie ilości kinazy pochodzącej głównie z mięśni szkieletowych, natomiast CK z tkanki mózgowej prawie nigdy nie przenika do krwi. Osoby z dużą masą mięśniową mają wyższą aktywność CK we krwi w porównaniu do osób o małej masie mięśniowej. Aktywność CK może być mniejsza we wczesnej ciąży.
Gdy wartości kinazy kreatynowej (CK) wzrastają do poziomu 2850-9250 U/l, to najczęściej oznacza to, że doszło do zawału serca. Wzrost obserwuje się już w 6 godzin od wystąpienia zawału, a maksymalne wartości pojawiają się po 18-30 godzinach. Po trzech dobach (około 72 godzinach) poziom CK wraca do normy. Utrzymywanie się wysokich wartości po 3 dobach stanowi złą prognozę dla pacjenta. Inne przyczyny wzrostu tego parametru to:
*rozpad mięśni prążkowanych
*zatrucie strychniną
*zatrucie tlenkiem węgla (czadem)
*zespół zmiażdżenia mięśni
*dystrofia mięśniowa (zanik mięśni)
Wzrost poziomu kinazy kreatynowej (CK) do wartości 1850 U/l obserwuje się:
*po zabiegach chirurgicznych
*w urazach mięśni szkieletowych
*w przypadku zapalenia mięśni
*po urazach głowy
*w przypadku krwawień podpajęczynówkowych mózgu
*w niedoczynności tarczycy
*przy ataku padaczki
Zdarza się, że przyczyną wzrostu poziomu tego enzymu jest intensywna radioterapia lub leki obniżające cholesterol.
Spadek kinazy kreatynowej najczęściej pojawia się przy alkoholowej chorobie wątroby oraz reumatoidalnym zapaleniu stawów.
W kardiologi oznaczenie poziomu CK, dokładniej frakcji tego enzymu CK-MB, jest wykorzystywane w biochemicznym potwierdzaniu zawału serca. Ważny jest nie tylko wzrost poziomu CK, ale procentowy udział frakcji sercowej. Samo podwyższenie stężenia kinazy kreatynowej nie wystarczy do rozpoznania zawału, może towarzyszyć także zapaleniu mięśnia sercowego. Do rozpoznania zawału potrzebne są jeszcze odpowiednie zmiany w zapisie ekg i/lub typowy ból zamostkowy.
Opracował: Olosek
Ponad rok temu
FaceBook