2 odpowiedzi w tym temacie

[budo_neuroanimal]

Witam. Chciałem się podzielić moimi odkryciami z zakresu etymologii niektórych słówek...

Maculêlê/Olelê Maculelê
- MaKelélé (j. KiKongo - Angola, j. KiTuba - Zair, Kongo) "dźwięk, hałas";
- Kulele (j. Senufo, dialekt Kulere - Wybrz. Kości Słoniowej) "ludzie";
- Kulele (j. KiHa, j. KiVinza - Tanzania) "daleko";
- MaKulele/MaKuleke (j. TshiVenda) "lud zamieszkujący w obszarze Pafuri, na granicy RPA z Mozambikiem (dawna Portugalska Afryka Wschodnia) i Zimbabwe, także ich przodek, który tam przybył z zamiarem zaludnienia nowych ziemii" (lud Venda ma korzenie w Tanzanii);
- Culele/Quelle (wieś Caála w prowincji Huambo w Angoli, -12.9791667° 15.5211111°);
- Maquele/Maquelle/Maquella de Zombo (wieś w prowincji Uige w Angoli)

Capoeira
- Pura/Pula (j. KiKongo) "zapasy, walka"
- KiPura/KiPula (j. KiKongo, j. KiTuba) "walka kogutów"
- KuPura (j. KiKongo) "grać"
- Kapi (j. Guaraní) "busz, suchy krzaczasty las"
- Kaá/Kaapĩ/Caá/Caapĩ (j. TupiNambá) j.w.
- Puéra (j. TupiNambá) "znacznik czasu przeszłego"
- ûera (j. TupiNambá) "stary, martwy, zły"
- Kaá-Puéra/Caá-Puéra (j. TupiNambá) "busz, który był", "busz w przeszłości"
- Kaapĩ-ûera/Caapĩ-ûera (j. TupiNambá) "stary, martwy, zły busz"
- Kapoeira "pomimo braku większych drzew jest miniaturową puszczą o pogmatwanych, wysokich zielskach i krzewach, w których łatwo ukryje się wół wyrośnięty, a cóż dopiero kurczak" (1928 "Rio de Oro" Arkady Fiedler 1894-1985);
- Kapuejra "młody lasek odrastający na miejscu wykarczowanej puszczy. Kapuejry wypala się co pewien czas, aby popiołem użyźnić ziemię pod świeże zasiewy" (1967 "Tętniący step" Bolesław Mrówczyński 1910-1982);
- Odontophorus capueira (j. Łacina) Spix "niemiecki biolog Johann Baptist von Spix 1781-1826, który w latach 1817-1820 zbierał okazy w Brazylii, tak nazwał ptaszka, podobnego wyglądem do kury, mieszkającego w buszu, przez rdzennych jej mieszkańców nazywanego jednakże w j. TupiNambá urú" (skąd też pochodzi nazwa Urugwaj);
- Capão (j. Portugalski) "wykastrowany kogut";
- Capoeira (j. Portugalski) "kurnik, zagroda", "coś dotyczącego wykastrowanych kogutów, np. walka kogutów" (panowie niewolników - ala kogutów - lubowali się w oglądaniu ich walk, co potwierdzają francuskie badania historii Moring - tańca-walki podobnej do Capoeira);

Ngolo (związane z siłą lamparta; Angola pn)
- ngôlo (j. CiLuba), ngo (j. Kituba, Ganda, Gwere, Kamba Kitu, Kamba Mach), engo (j. Gusii, Haya, Logooli, Nyambo, Soga, Tooro), í:ngo (j. Munukutuba) "lampart, pantera"
- ngo-zulu (j. KiTuba) "orzeł"
- n'golo (j. Pangwa) "owca"
- ngolo (j. Ngindo, j. Rufiji) "wielki, mocny"
- ngolo (j. KiTuba), golo (j. KiSuundi, j. CiLaadi) "moc, siła"
- ngolo/ungolo/ovi-ngolo (j. Umbundu) "odmiana cedru, dobrej jakości czerwonego lub żółtego drzewa"
- ngomá/n'goma/oñgoma - drewniany bęben (port. tambor de madeira)

Kongo, Angola (j.w.)
- KoNgo (j. KiKongo) "kraj lamparta"
- NgoLa (j. KiMbundu) "mocniejszy niż lampart"

Ngolo (związane z walecznością zebr; Angola pd)
- longolo/maongolo (j. Silozi) "kameleon/kameleony"
- n-golo (j. Mbunda Kwengo, j. Lojazi), nángolo/ngolo/oingólo/oñgolo (j. Umbundu) "zebra"
- óngólò, ongolo (ton wysoki, wysoki, niski) (j. Kwanyama), o n-goro (j. Ndonga, j. Herero) "zebra"
- òngòló/engolo (ton niski, niski, wysoki) (j. Kwanyama) "aktywność w walce, jedna ze sztuk walki z Angoli pd"
- olongola/ngola/olo-ngolo/ongolo/ongóro/ngonlo (j. Umbundu) "kolano, łokieć"
- ...-gol (j. Kwanyama) "skręcić staw, obrócić, schylać się, przyciągać"

Bantu (grupa etniczna Niger-Kongo B, zbiór wielu ludów z Czarnej Afryki)
- MuNtu (j. KiMbundu) "człowiek"
- BaNtu (j. KiMbundu) "ludzie"

Senzala (mała chata, dom niewolników poza domem ich pana, gdzie potajemnie kultywowali swoją kulturę)
- Sanzala (j. KiMbundu) "wioska, ród"

Mocambo (społeczność zbiegłych niewolników, ich wioska w niedostępnych terenach)
- Mukambo (j. KiMbundu) "ukryte"

Quilombo (miasto zbiegłych niewolników, złożone z kilku Mocambos), Quilombola (zbiegły niewolnik)
- Kilombo (j. KiMbundu) "stolica"

Zumbi (szef kempingu zbiegłych niewolników; również "zły duch"), Zumbi dos Palmares (ur. w 1655 w Palmares, stan Alagoas, ochrzczony przez ojca António Melo jako Francisco)
- Nzumbi (j. KiMbundu) "duch przodka"

Mangangá (mocny lekarz, uzdrowiciel), Besouro Preto "Cordão de Ouro" Manganga (Manoel Henrique Pereira z Santo Amaro da Purifição)
- Nganga (KiKongo) "specjalista rytuału"

Banguela (osoba bez przednich zebów), Benguela Toque (rytm Benguela)
- Banguela "grupa etniczna z Angoli pd-zach, znana z ceremonialnego wyrywania zębów"

Jaguar (czarny kocur, król dżungli, świetny pływak i wspinacz)
- îagûar (j. Tupi)

Tapir (takie dziwne zwierzę)
- Tapyr (j. Tupi)

Pirania
- Pirá (j. Tupi) "ryba"
- añã (j. Tupi) "diabeł"

Pará (rzeka i stan w Brazylii), Paraná (też rzeka i też stan w Brazylii)
- Pará (j. Tupi-Guarani) "wielka rzeka, morze"
- anã (j. Tupi-Guarani) "jak/jakby"

Karib (osoba z Karaibów)
- Karaĩb (j. Tupi) "duch zmarłej osoby", "przybysz, zwłaszcza Biały człowiek - jakby martwy"

Carioca (osoba z Rio de Janeiro)
- Karaĩ' (j. Tupi) "Białego człowieka"
- oca (j. Tupi) "dom"

Caatinga (eko-region w Brazylii pn-wsch z characterystycznym białym lasem, pomiędzy 3°S 45°W a 17°S 35°W, w którym żyje 15 milionów ubogich ludzi)
- Kaá" (j. Tupi) "suchy busz, las, drewno"
- tínga (j. Tupi) "białe"

Capoeiruçu (wieś w stanie Bahia, 12°34'60 S 38°58'0 W, 40.4 km od Cachoeira)
- Kaá" (j. Tupi) "suchy busz, las, drewno"
- puéra (j. Tupi) "który był, a już nie ma, stary"
- oçú (j. Tupi) "duży, wielki, szeroki, dziki, rozległy"

Kapibara/Capivara (największy żyjący gryzoń)
- Kaapĩ (j. Tupinamba) "trawy, buszu"
- ûara (j. Tupinamba) "zjadacz"
- Kapi (j. Guaraní) "trawy"
- ÿva (j. Guaraní) "mistrz"

Caboclo/Caboco (mieszaniec ras/typów antropologicznych, zwłaszcza indiańskiej i europeidalnej, ubogi, żyjący w lesie)
- Kaá (j. Tupi) "lasu"
- boc (j. Tupi) "który przybył z"

Aruanda (mityczny leśny byt, inny świat, w którym współżyją w harmonii leśne duchy indiańskich mieszańców Caboclos, bóstwa MiNkisi ludów BaKongo i Songye z basenu rzeki Kongo, bóstwa Orishas narodu Nago/Lucumi/Oyo/Yoruba)
- Aruanda (j. Kimbundu dialekt Ambundu) "Luanda" (obecna stolica Angoli)

Caboclo de Aruanda
- Kaá (j. Tupi) "lasu"
- boc (j. Tupi) "który przybył z"
- de (j. Portugalski) "odnoszący się do, pochodzący z"
- Aruanda (j. Kimbundu dialekt Ambundu) "Luandy"




Na koniec kilka filmików dla osłody:

- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] wykonywana w 1964 r. przez N'Gola Ritmos (Tia Lourdes Van-Dunem, Nino, Fontinhas, Xôdo, Zé Cordeiro, Gégé)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (m.in. plemię MuCubal)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (największy mistrz Berimbau de Barriga pokazuje alternatywną technikę grania, którą polecam jako, że sam jej używam)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (mistrzyni muzyki Country gra na łuku ustnym, wymiennie z drumlą zwanym w Brazylii Berimbau de Boca)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (jednego z łuków muzycznych występujących w Brazylii)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] Centro Esportivo Capoeira Angola (CECA), Bahia, produkcja: Alceu Maynard
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (jedna z sióstr Capoeira, inne to: Ladja/Danmye, Moring/Moringue, Punga Maranhense/Tambor de Crioula)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (technik z Capeoeira, Martial Arts Tricks, Multi Level Moves)
- [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] (zamknięte ciało, giętkość tak, iż się ostrze Ciebie nie ima)

Pzdr

[budo_jakub]

bardzo fajny post. Ciekawi mnie intencja autora-czy to jakas czesc studiow, tylko zainteresowania, czy cos innego?

Ps. A jakie jest pochodzenie zwwrotu: czy capoeira jest skuteczna na ulicy?

[budo_neuroanimal]

bardzo fajny post. Ciekawi mnie intencja autora-czy to jakas czesc studiow, tylko zainteresowania, czy cos innego?

Nie, nie powiem Panu 8)

Nic mi o tym nie wiadomo jakoby w Polsce były kierunki studiów umożliwiające prowadzenie takich badań. Poza tym jestem za stary na studiowanie, zwłaszcza w czasach kiedy jeżdżenie walcem bardziej się opłaca. Post był wynikiem ułożenia napotkanych wycinków wiedzy, a nie realnego podróżowanie po obszarach gdzie się tych słów używa i notowania ich znaczeń. Na niektóre fragmenty natrafiałem zupełnie przypadkiem np. czytając książki podróżniczo-przygodowe lub przeglądając słowniki egzotycznych języków. Mimo, iż statystyki mówią, że 60% Polaków nie przeczytało w roku 2008 żadnej książki, to [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] , które jednak coś tam sobie czytają ...

Ps. A jakie jest pochodzenie zwrotu: czy capoeira jest skuteczna na ulicy?

Pochodzi ono z wyobraźni Jakuba, którego nęci to pytanie odkąd [link widoczny dla zalogowanych Użytkowników] skopał tyłek pewnemu siebie cwaniaczkowi Co prawda pomagał mu w tym starszy brat, ale dali sobie rade z kimś o wiele mocniejszym, tylko dlatego, że tamten powiedział "Ja, Kuba, Capoeira", a oni przecież oglądali "Tylko dla najlepszych".