Brak odpowiedzi do tego tematu

[dawid1920]

Insulina



Insulina egzogenna to lek niezwykle niebezpieczny. Bezpodstawne przyjmowanie tego preparatu wiąże się z wysokim ryzykiem utraty zdrowia i niemal w 100% kończy się kalectwem. Co więcej, nawet jednorazowe, nieumiejętne użycie tego środka może wywołać bezpośrednie zagrożenie życia. A jednak mimo tak wielu niebezpieczeństw insulina wciąż zdobywa nowych propagatorów.


Insulina to bezsprzecznie jeden z najsilniejszych hormonów anabolicznych znanych w ludzkim organizmie. Produkowany jest w trzustce - jednym z najważniejszych gruczołów wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego w organizmie człowieka Przy endogennym niedoborze insuliny dochodzi do znacznego wyniszczenia białkowych składników tkanek oraz zahamowania procesu wzrostu u dzieci. Substancja ta wykazuje niezwykle szerokie spektrum działania, nasilając m.in. proces syntezy glikogenu, białek i tłuszczów, przeciwdziała reakcjom katabolicznym oraz usprawnia wykorzystanie i spalanie glukozy w komórkach mięśniowych.

Fizjologiczny mechanizm działania insuliny

Zasadniczą funkcją insuliny jest ułatwianie i umożliwianie przemieszczania się glukozy z krwi do wnętrza komórek, dzięki czemu stężenie tego składnika w krwiobiegu utrzymywane jest na stałym, bezpiecznym poziomie. Istnieje bardzo wiele bodźców fizjologicznych wpływających na zwiększenie wydzielania insuliny wewnątrzustrojowej, jednak najsilniejszym z nich jest wzrost poziomu cukru we krwi po spożyciu pokarmu węglowodanowego. Najsilniejsza reakcja insulinowa obserwowana jest po spożyciu posiłku zawierającego węglowodany o wysokim indeksie glikemicznym, czyli takie które przedostają się z jelit do krwi w bardzo szybkim tempie. Do nich zaliczamy m.in. napoje słodzone i słodkie soki owocowe, pieczywo pszenne, ziemniaki puree, biały ryz, słodycze z niską zwartością tłuszczu, itp. Jeżeli cząsteczki cukrów prostych przedostaną się gwałtownie do krwiobiegu, poziom insuliny może wzrosnąć nawet 10-krotnie ponad stan wyjściowy. Szczyt jej wydzielania następuje najczęściej już po upływie 3 - 5 min (I faza), po czym stężenie tego hormonu gwałtownie spada i mniej więcej po upływie 10 min osiąga wartość podstawową. Między 10 a 30 min. rozpoczyna się II faza wydzielania insuliny, lecz proces ten nie przebiega już nie tak gwałtownie jak w fazie I. Po upływie pół godziny poziom hormonu zaczyna ponownie opadać w dół, lecz tym razem już znacznie łagodniej.


Dzięki insulinie, podwyższone stężenie glukozy we krwi po spożyciu węglowodanów prostych powinno powrócić do normy mniej więcej po upływie 1-2 godzin. Jeżeli jednak w organizmie coś funkcjonuje nie tak, proces ten może się znacznie skomplikować. Bardzo często zdarza się, że trzustka produkuje dostateczne ilości insuliny, ale komórki nie są wrażliwe na jej działanie. Wówczas mówimy o tzw. oporności insulinowej.

Wrażliwość komórek na insulinę

Na powierzchni pojedynczej komórki znajduje się ok. 20 000 miejsc, za pomocą których insulina może wniknąć do przestrzeni wewnątrzkomórkowej i odpowiednio zadziałać. Są to tzw. receptory insulinowe. Największa ich ilość zlokalizowana jest na błonach komórek mięśniowych i tłuszczowych. W wyniku połączenia się insuliny z odpowiednim receptorem błonowym, następuje wytworzenie specjalnego kompleksu "insulina-receptor" który posiada zdolność wnikania do wnętrza komórek (internalizacja). Receptory błonowe są w organizmie nieustannie wytwarzane, dlatego cząsteczki insuliny mogą zawsze bez problemu znaleźć dla siebie odpowiednie miejsce zakotwiczenia. Ale zdarzają się również sytuacje, kiedy receptory błonowe zawodzą. Dzieje się tak najczęściej wówczas, kiedy liczba cząsteczek insuliny we krwi zbyt gwałtownie wzrasta. Jest to tzw. zjawisko hiperinsulinemii.

Z takimi przypadkami spotykamy się najczęściej u osób otyłych. Im wyższa jest tłuszczowa masa ciała tym mniejsza jest liczba miejsc (receptorów) w błonach komórkowych z którymi może związać się insulina i odpowiednio zadziałać. W warunkach nasilonej oporności insulinowej, glukoza nie mając możliwości przedostania się do wnętrza komórek wywołuje zjawisko hiperglikemii (podwyższonego poziomu cukru we krwi), co dla ogólnego funkcjonowania organizmu jest niezwykle niebezpieczne. Trzustka, chcąc zapobiec tragedii stara się wydzielać coraz większe ilości insuliny aby przełamać opór komórek. Chwilami jej się to skutecznie udaje, jednak na dłuższą metę przegrywa rywalizację i kapituluje. Silnie wyczerpana traci całkowicie zdolność do produkcji insuliny i wówczas dochodzi do rozwoju tzw. cukrzycy insulinozależnej. Na rozwój tej ciężkiej i nieuleczalnej choroby w dużym stopniu narażone są także osoby, które stosują insulinę egzogenną w celach dopingujących. Obecnie coraz więcej spotyka się przypadków cukrzycy będących wynikiem bezmyślnych kuracji tym niebezpieczny hormonem.

Powstała cukrzyca jest praktycznie nieuleczalna. Choroba ta prowadzi do niebezpiecznych zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych serca, mózgu i kończyn dolnych, a także nerek, oczu i naczyń zaopatrujących nerwy. W wyniku nasilających się powikłań w obrębie układu krwionośnego zwiększa się ryzyko powstawania takich chorób, jak nadciśnienie tętnicze, udar mózgu, choroba wieńcowa, miażdżyca kończyn dolnych, a także chorób nerek, narządu wzroku i degeneracyjnych zmian w układzie nerwowym.

Doping insuliną może zagrozić życiu

Ryzyko utraty zdrowia jakie niesie za sobą bezpodstawne przyjmowanie preparatów insuliny jest naprawdę wysokie. Nie ma wątpliwości, iż wiele osób stosujących ten lek będzie w niedalekiej w przyszłości zmagać się z poważnym kalectwem. Dla niektórych nawet jedna dawka preparatu może okazać się tragiczna. W przeciwieństwie np. do sterydów anabolicznych, których jednorazowe przedawkowanie nie powinno wywołać poważniejszych konsekwencji, przyjęcie nieodpowiedniej ilości insuliny może zakończyć się zgonem. W przypadku tego leku nie idzie określić jaka dawka preparatu jest bezpieczna. Z jednej strony znane są przypadki przeżycia po wstrzyknięciu kilku tysięcy jednostek insuliny, z drugiej miały miejsce zdarzenia śmiertelne po zwykłych dawkach terapeutycznych. Użycie nieodpowiedniej porcji insuliny może wywołać stan ciężkiej hipoglikemii i doprowadzić do zbyt długiego i znacznego niedoboru glukozy w komórkach ośrodkowego układu nerwowego. W ten sposób mogą rozwinąć się objawy ciężkiego uszkodzenia mózgu. Niektórym osobom stosującym insulinę wydaje się, iż potrafią doskonale rozpoznawać stan hipoglikemii i skutecznie mu przeciwdziałać. Niestety objawy niedocukrzenia nie zawsze dają się w porę przewidzieć, gdyż nagły spadek stężenia cukru może nastąpić nawet po długim czasie od wstrzyknięcia leku.

Anaboliczny charakter insuliny

Wysoka popularność insuliny wśród kulturystów wynika z tego, iż hormon ten wykazuje silne właściwości anaboliczne i antykataboliczne w obrębie mięśni, wątroby i tkanki tłuszczowej. Zakres fizjologicznego działania tego hormonu obejmuje:
efekty szybkie - obserwowane zaledwie po upływie kilku sekund od wzrostu poziomu insuliny we krwi. W tym czasie następuje przyspieszenie transportu glukozy, aminokwasów i potasu do komórek docelowych
efekty pośrednie - po niespełna paru minutach insulina zaczyna stymulować proces syntezy białek oraz przeciwdziałać ich katabolizmowi. Jednocześnie nasila się aktywność enzymu heksokinazy który przyspiesza odkładanie cukru w postaci glikogenu.
efekty opóźnione ( godzinne) - po upływie dłuższego czasu insulina odgrywa zasadniczą rolę w odnowie białek enzymatycznych

Insulina jako hormon wybitnie anaboliczny odgrywa zasadniczą rolę w metabolizmie białek, węglowodanów i tłuszczów sprzyjając ich nasilonej syntezie i kumulacji w organizmie.

W przypadku białek, insulina pobudza transport aminokwasów przez błony komórkowe oraz wzmaga ich odkładanie m.in. w komórkach mięsni szkieletowych. Hormon ten wpływa na wzmożoną syntezę cząsteczek mRNA - specjalnych matryc do produkcji białek. Jednocześnie doskonale współdziała z hormonem wzrostu potęgując jego działanie. Przy niedoborze insuliny dochodzi do zahamowania syntezy białka i wzrostu jego katabolizmu z uwalnianiem do krwi aminokwasów, które służą jako źródło energii.

Wpływ insuliny na metabolizm węglowodanów

Przyswajanie glukozy przez tkanki oraz zdolność jej magazynowania w postaci glikogenu kontrolowane są przez rozmaite czynniki nerwowe i hormonalne, wśród których najważniejszą rolę odgrywa insulina. Hormon ten wpływa na śródkomórkowe zużytkowanie glukozy za pośrednictwem wielu mechanizmów.

Wraz ze wzrostem poziomu insuliny we krwi następuje przyspieszenie transportu glukozy do wnętrza komórek. Ale co ciekawe, insulina nasila transport tego cukru przede wszystkim w mięśniach nie pracujących, bowiem w przypadku wytężonej pracy mięśniowej glukoza ma zdolność wnikania do przestrzeni wewnątrzkomórkowych praktycznie bez obecności insuliny. Do dzisiaj właściwie nie wyjaśniono, dlaczego pod wpływem treningu fizycznego glukoza nie potrzebuje pomocy insuliny by przedostać się do wnętrza komórek. Prawdopodobnie odgrywają tutaj rolę jakieś czynniki miejscowe działają jedynie w obrębie pracujących komórek mięśniowych.

Insulina w znaczący sposób oddziałuje na gospodarkę węglowodanowa także wewnątrz samych komórek. Hormon ten między innymi wzmaga aktywność enzymów odpowiedzialnych za proces spalania glukozy, w efekcie czego aż 50% wchłoniętego cukru przekształcane jest w energię. Jednocześnie insulina powoduje wzrost aktywności enzymu - syntazy glikogenowej, w konsekwencji czego dochodzi do nasilonej zamiany glukozy w glikogen mięśniowy i wątrobowy. Zarówno proces spalania glukozy jak i synteza glikogenu aktywowane są w ciągu kilku sekund lub minut po wzroście stężenia insuliny we krwi. W tym czasie następuje największa fala uderzeniowa tego hormonu. Po upływie kilkudziesięciu minut insulina zaczyna wywierać dodatkowy wpływ anaboliczny na gospodarkę węglowodanową poprzez hamowanie procesu glukogenogenezy ( tworzenia glukozy z aminokwasów). Dzieje się to za sprawą hamującego oddziaływania insuliny na aktywność enzymów i hormonów powodujących rozpad białkowych składników tkanek. Insulina jak widać potrafi w niezwykle aktywny sposób kontrolować wewnątrzustrojowe reakcje anaboliczne a także skutecznie przeciwdziałać niepożądanym procesom katabolicznym.


Przyglądając się potędze anabolicznego działania insuliny na metabolizm białek i węglowodanów można pokusić się o wniosek, że przyjmowanie tego hormonu z zewnątrz daje możliwość zdobycia bardzo masywnie umięśnionej sylwetki. Ale czy jest tak naprawdę?

Chociaż oddziaływanie insuliny na wzrost syntezy białek komórkowych jest wyraźne, to jednak nie istnieją żadne dowody naukowe świadczące o tym, iż przyjmowanie tego hormonu z zewnątrz wpływa w jakikolwiek sposób na dodatkowy przyrost masy mięśniowej.

Wiadomości na temat niewiarygodnego, działania tego hormonu pochodzą jedynie z dziwnych zachodnich przedruków, nielegalnych podręczników oraz internetu. Niestety, wszystkie te źródła łączy jeden, wspólny mianownik: całkowity brak wiarygodności.

Pomijając wszystkie aspekty zagrożeń zdrowotnych jakie niesie za sobą użycie tego hormonu, doping insuliną wydaje się także bezsensowny z punkty widzenia kulturystyki. Jak wiadomo większość osób uprawiających ćwiczenia siłowe dąży nie do uzyskania wielkiej i bezkształtnej bryły ciała, ale przede wszystkim żywo umięśnionej i proporcjonalnej sylwetki. Tymczasem przyjmowanie insuliny wybitnie temu nie sprzyja.

Insulina potęguje silny rozrost tkanki tłuszczowej

Zazwyczaj bywa tak, że coś co wpływa na anabolizm białek i węglowodanów sprzyja także reakcjom odkładania tłuszczu w organizmie. Jak się okazuje zasada ta doskonale potwierdza się w przypadku insuliny.

Hormon ten jest bez wątpienia najsilniejszym aktywatorem procesu lipogenezy ( syntezy kwasów tłuszczowych) znanym w ludzkim organizmie. Insulina pobudza rozwój tanki tłuszczowej za pomocą wielu mechanizmów.


Wzmaga transport glukozy do komórek tkanki tłuszczowej i zwiększa jej wykorzystanie do budowy nowych kwasów tłuszczowych

Uaktywnia najważniejsze enzymy odpowiedzialne za reakcje lipogenezy

Zmniejsza wydzielanie adrenaliny i glukagonu - hormonów hamujących proces syntezy kwasów tłuszczowych

Obniża stężenie cAMP - najważniejszego związku pośredniczącego w procesie spalania triglicerydów tkanki tłuszczowej

Osłabia działanie hormonów na rozpad komórek tłuszczowych. W efekcie tego zmniejsza się utylizacja tkanki tłuszczowej i wykorzystanie jej zapasów dla celów energetycznych


Tkanka tłuszczowa jest niezwykle wrażliwa na obecność insuliny. Pod wpływem działania tego hormonu dochodzi do bardzo silnego przyrostu tłuszczowej masy ciała w obrębie jamy brzusznej, co wiąże się z poważnymi zaburzeniami metabolicznymi i ryzykiem rozwoju wielu poważnych chorób.

Bezpodstawne dawkowanie insuliny może zakończyć się katastrofalnie nie tylko ze względu na utratę zdrowia ale także z uwagi na silne zniekształcenie sylwetki. Osoby stosujące insulinę stają się niezwykle podatne na rozwój otyłości przerostowej ( związanej z nienaturalnym powiększaniem się komórek tłuszczowych ). Ponadnormatywny ich rozrost w młodym wieku może spowodować ze osoba ta będzie męczyć się z otyłością już do końca dni swojego życia. Jednocześnie kalectwu wizualnemu towarzyszyć będą rozmaite zaburzenia zdrowotne.

Niebezpieczeństwo hipoglikemii

Nieodpowiednie zastosowanie insuliny u osoby zdrowej może wywołać poważne perturbacje wewnątrzustrojowe. Największym zagrożeniem jak już wcześniej wspomnieliśmy jest hipoglikemia (niedocukrzenie). O stanie takim mówimy wówczas jeżeli stężenie glukozy we krwi spada poniżej 50 mg%. Na skutki gwałtownej hipoglikemii najbardziej narażone są komórki tkanki mózgowej, bowiem dla nich glukoza jest najważniejszym paliwem energetycznym. Brak dopływu głównego składnika odżywczego do mózgu może spowodować poważne zaburzenia w pracy systemu nerwowego, w efekcie czego mogą pojawić się drgawki i utrata przytomności. Przy nadmiernym spadku poziomu cukru, organizm zaczyna bronić się poprzez wzmaganie wydzielania hormonów podwyższających poziom glukozy we krwi, takich jak : adrenalina, glukagon czy hormon wzrostu. Z tego tytułu, bardzo często zdarza się, że po okresie silnej hipoglikemii może nastąpić nagłe, niespodziewane podwyższenie stężenia cukru we krwi, co najczęściej objawia się wzmożonym uczuciem pragnienia oraz nasiloną diurezą.

Osoby stosujące insulinę w celach dopingujących powinny posiadać podstawowe wiadomości na temat mechanizmów powodujących niedocukrzenie, a także wiedzieć jak postępować w przypadku wystąpienia nagłej i niespodziewanej hipoglikemii. Wiedza na temat symptomów niedocukrzenia może okazać się również przydatna dla instruktorów oraz wielu osób mających na co dzień do czynienia z falą niedozwolonego wspomagania. Umiejętność udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach może niejednokrotnie uratować życie bądź uchronić przed poważnym kalectwem.

Do najczęstszych objawów hipoglikemii należą;
bladość skóry, szybkie pocenie się
drżenie rąk i nagłe uczucie osłabienia
silne uczucie głodu, kołatanie serca
pogorszenie procesu widzenia, rozdrażnienie, zachowania agresywne, bóle głowy
zasłabniecie z utratą przytomności

Szybkość wystąpienia powyższych objawów może się różnić także w zależności od rodzaju stosowanej insuliny. W przypadku wstrzyknięcia nadmiaru preparatu krótkodziałającego ( np. Humulin R), jaki najczęściej używany jest kulturystyce, objawy mogą nastąpić nagle i przebiegać niezwykle burzliwie. Wspomniane wczesniej symptomy niedocukrzenia mogą pojawić się zaledwie w ciągu kilku minut od wstrzyknięcia leku. W przypadku preparatów o przedłużonym czasie działania (np. Humulin U ) niebezpieczne objawy mogą narastać wolniej i pojawiać się z nasileniem w godzinach wieczornych lub nocnych.

W kulturystyce insulinę w celach dopingujących stosuje się najczęściej bezpośrednio po treningu lub pod koniec jego trwania, przyjmując jednocześnie posiłek wysokowęglowodanowy. Tego typu praktyka jest niezwykle niebezpieczna, gdyż organizm po zakończonym treningu znajduje się w stanie znacznej hipoglikemii powysiłkowej. Nieodpowiednie użycie insuliny oraz niewłaściwe dobranie ilości węglowodanów w stanie silnego niedocukrzenia organizmu może zakończyć się tragicznie.

Pierwsza pomoc przy objawach hipoglikemii

Tok postępowania uzależniony jest głównie od stopnia nasilenia objawów. Jeżeli spadek poziomu cukru we krwi nie przebiega zbyt gwałtownie należy spożyć niewielką ilość cukru (ok. trzech łyżeczek), albo wypić słodki sok lub napój. Następnie po upływie kilku minut należy spożyć łatwo przyswajalny posiłek węglowodanowo-białkowy. Osoby eksperymentujące z insulina powinny zawsze nosić przy sobie kilka kostek cukru, aby w krytycznych przypadkach móc zapobiec niespodziewanym objawom niedocukrzenia.

Przy bardziej gwałtownym spadku stężenia cukru we krwi, może nastąpić utrata przytomności. Wówczas osoby znajdujące się w pobliżu poszkodowanego powinny niezwłocznie wezwać karetkę pogotowia. Przedłużające się niedocukrzenie może doprowadzić do tzw. śpiączki hipoglikemicznej, w efekcie czego może nastąpić zgon lub silne uszkodzenie mózgu prowadzące do zaburzeń pamięci i nieodwracalnych zmian w psychice. W stanie nieprzytomności pacjentom podaje się dożylnie bardzo bolesny zastrzyk z roztworem glukozy lub glukagon - hormon podwyższający stężenie cukru we krwi.

Niespodziewany stan hipoglikemii wystąpić może także w późnych godzinach wieczornych lub nocą. W takich przypadkach sen jest najczęściej płytki i przerywany. Przebudzeniom towarzyszy niezwykle silne uczucie głodu, a ciało zalane jest potem. Rano mogą wystąpić ostre bóle i zawroty głowy oraz stan ogólnego wyczerpania.

Ponieważ znaczny spadek stężenia cukru we krwi może poważnie zagrozić zdrowiu lub życiu, osoby poddające się eksperymentom z insuliną nie powinny ukrywać faktu przyjmowania tego leku i przynajmniej poinformować o tym kogoś zaufanego. Warto również zaopatrzyć się w aptece w odpowiednie testy pozwalające w łatwy i prosty sposób kontrolować poziom cukru we krwi ( np. Glucostix - test paskowy )

Inne powikłania dopingu insuliną

Dość charakterystycznym objawem podawania insuliny może być powstanie tzw. insulinooporności oraz uczuleń. W efekcie słabej tolerancji leku mogą wystąpić niepokojące odczyny skórne w postaci obrzmienia, rumienia i świądu w miejscu wstrzyknięć. Pojawiają się one od 0,5 do 4 h po podaniu insuliny i najczęściej występują u osób które dopiero rozpoczynają kurację tym hormonem.

W efekcie przyjmowania preparatów insuliny może także wystąpić Lipodystrofia - czyli zanik lub przerost tkanki tłuszczowej w miejscu wstrzyknięć. W pierwszym przypadku mówimy o tzw. Lipoatrofii (zaniku) - jest to reakcja spowodowana tworzeniem się kompleksów immunologicznych w wyniku podawania preparatów o mniejszym stopniu oczyszczenia. Jeżeli preparat będzie dalej podawany w to samo miejsce może dojść do powstania tzw. guzków insulinowych ( Lipohipertrofii).

Podsumowanie

Zastosowanie insuliny jako środka dopingu farmakologicznego budzi wiele kontrowersji. Do dzisiaj nie ma żadnych przesłanek naukowych, jakoby przyjmowanie tego środka z zewnątrz dawało spektakularne efekty w postaci wzrostu masy i siły mięśniowej. Należy pamiętać, że osoby poddające się eksperymentom z insuliną jednocześnie dawkują szereg innych leków jak hormon wzrostu czy sterydy anaboliczno-androgenne. W efekcie stosowania tego typu "koktajli", trudno stwierdzić który preparat wykazuje potencjalne właściwości anaboliczne.

Mając na uwadze wątpliwe działanie insuliny na wzrost masy mięśniowej oraz niezwykle wysokie ryzyko utraty zdrowia lub życia związane z przyjmowaniem tego leku, doping insuliną wydaje się całkowicie bezsensowny. W wielu kręgach kulturystycznych panuje przekonanie, że jest to środek całkowicie bezpieczny. Tego typu opinie biorą się najczęściej z faktu, iż insulina postrzegana jako środek ratujący życie, a nie preparat mogący zagrozić zdrowiu. Jednocześnie jest to lek tani i stosunkowo łatwo dostępny, a w niektórych krajach można go nabyć nawet bez recepty.

Dariusz Szukała
Promotor zdrowia, specjalista ds. żywienia